ZSO - badania i diagnostyka
Badanie lekarskie pozwala zróżnicować niedobory poszczególnych warstw filmu łzowego i wybrać odpowiednią terapię. Szczególnie ważne jest określenie funkcji gruczołów Meiboma, których tłusta wydzielina tworzy niezwykle ważną warstwę lipidową filmu łzowego oka.
WAŻNE: film łzowy niezbędny do prawidłowego funkcjonowania oka jest zbudowany z 3 warstw:
- warstwa śluzowa (mucynowa), produkowana przez komórki kubkowe spojówki, przylega bezpośrednio do powierzchni gałki ocznej,
- warstwa wodna, wydzielana przez gruczoł łzowy,
- warstwa lipidowa, wydzielana przez gruczoły Meiboma.
Diagnostyka okulistyczna:
- Czas przerwania filmu łzowego – ocena szybkości wysychania oczu (spowodowanego przerwaniem cienkiej warstwy filmu łzowego). Badanie wykonuje się w lampie szczelinowej po zakropleniu do oka kropli barwnika fluoresceiny. Można je również ocenić za pomocą specjalnych aparatów komputerowych.
- Test Schirmera – ocena wydzielania łez polegająca na założeniu zagiętego paska bibuły do worka spojówkowego i ocena stopnia jego zwilżenia po 5 minutach. Test nie jest jednak tak dokładny, jak test przerwania filmu łzowego, ponieważ za jego pomocą ocenić można tylko jeden z elementów filmu łzowego (warstwę wodną zwaną popularnie łzami), a nie stopień zwilżenia powierzchni oka. Dlatego jego wynik u części chorych z zespołem suchego oka może być prawidłowy.
- Występowanie punktowych ubytków nabłonka w dolnej części rogówki lub w obrębie szpary powiekowej po zabarwieniu powierzchni gałki specjalnymi barwnikami (fluoresceina, zieleń lizaminy).
- Ocena wysokości menisku filmu łzowego. Menisk łzowy jest u tych chorych węższy i poprzerywany.
- Badanie fałdów spojówki równoległych do krawędzi powieki. Fałdy te nie występują u zdrowych osób, natomiast pojawiają się u chorych z zespołem suchego oka.
- Ocena ujść gruczołów Meiboma i ich wydzieliny wykonywana jest po delikatnym uciśnięciu na powiekę. Brak wydzieliny wydobywającej się z gruczołów Meiboma świadczy o ich niedrożności lub zaniku, skutkującym niedoborem warstwy lipidowej.
