Operacje zeza
Bóle głowy, przecieranie oczu, widoczna rozbieżność w widzianych obrazach? To może być zez. Jak wygląda leczenie? Jak się przygotować do operacji zeza? Czym dokładnie jest? Zerknij poniżej i sprawdź, jakie są jego rodzaje i objawy zeza.
Czym jest zez?
Zez to nierównoległe ustawienie gałek ocznych (wynikające z zaburzeń widzenia obuocznego lub nieprawidłowości kontroli ruchomości gałek ocznych). Zez to nie tylko defekt kosmetyczny, ale często także funkcjonalny, któremu towarzyszą różne zaburzenia widzenia.
Leczenie zeza
U dzieci większość zezów leczy się za pomocą korekcji okularami, a w przypadku niedowidzenia – zasłanianiem oka dobrego. Część przypadków nie daje się jednak w ten sposób wyprowadzić z choroby – mimo prawidłowego widzenia oczu. Wtedy konieczna jest operacja. Zaleca się, by operacja zeza odbyła się nie później niż w 10 roku życia dziecka. Wtedy jest ogromna szansa nie tylko na prawidłowe ustawienie gałek ocznych, ale także na prawidłowe widzenie obuoczne.
U dorosłych leczenie operacyjne zeza jest tylko kosmetyką, dlatego tutaj wiek nie gra roli. Niemożliwe jest natomiast przywrócenie prawidłowego widzenia obuocznego.
Opis przebiegu operacji
U dzieci zabieg operacyjny przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym, natomiast u młodzieży i dorosłych operacja odbywa się w znieczuleniu miejscowym, poprzez wstrzyknięcie środka znieczulającego w sąsiedztwo gałki ocznej.
Leczenie operacyjne polega na zastosowaniu zabiegów osłabiających i/lub wzmacniających mięsień gałkoruchowy poprzez zastosowanie procedury cofnięcia i/lub skrócenia mięśni.
Po nacięciu spojówki i odsłonięciu mięśnia gałkowego na mięsień zostają założone szwy i w zależności od wskazań przedoperacyjnych mięsień zostaje cofnięty, tzn. odłączony chwilowo od powierzchni gałki i przyszyty powtórnie, w nowym wyznaczonym miejscu i/lub w przypadku skrócenia mięśnia odpowiednio odmierzona część mięśnia zostaje wycięta, a pozostała część ponownie zostaje umocowana do pierwotnego przyczepu. Nici mocujące zostają odpowiednio przycięte, a rana spojówki zaopatrzona szwami wchłanialnymi.
Korzyści wynikające z operacji
Celem zabiegu jest nie tylko równoległe ustawienie oczu, ale co za tym idzie – stworzenie warunków osiągnięcia prawidłowego widzenia obuocznego. Możliwe jest to jednak tylko wówczas, gdy odpowiednio wcześnie przeprowadzi się leczenie, by plastyczność mózgu dziecka mogła wytworzyć pożądaną współpracę oczu. W późniejszym okresie życia efekt może być tylko kosmetyczny tzn. można osiągnąć równoległe ustawienie oczu, bez wpływu na ich funkcję.
Możliwe powikłania:
- odczyn na szwy mięśniowe
- torbiel spojówkowa
- infekcja spojówek
- nadkorekcja lub niedokorygowanie zeza (leczenie najpierw zachowawczo, może być konieczność wykonania następnego zabiegu)
- podwójne widzenie (najczęściej przejściowe, może wystąpić konieczność reoperacji)
Metody alternatywne
Sposoby leczenia zachowawczego – korekcja pryzmatyczna przy niedużym kącie zeza.
Leczenie operacyjne – zastosowanie zabiegów osłabiających lub wzmacniających mięsień gałkoruchowy (procedura cofnięcia i/lub skrócenia mięśni).
Zalecenia przedoperacyjne
- Nie wolno spożywać posiłków na 6 godzin oraz przyjmować napojów na 2 godziny przed operacją.
- Nie należy nakładać na twarz makijażu, kremów ani innych kosmetyków.
- Jeżeli lekarz anestezjolog nie zaproponował indywidualnego sposobu przyjmowania leków, to
należy przyjąć swoje leki o stałych porach. - Na zabieg należy zabrać ze sobą przyjmowane aktualnie leki oraz wyniki zleconych przez lekarzy
badań przedoperacyjnych (jeżeli zostały zlecone). - Zleca się, w szczególności, osobom chorym na cukrzycę, zabranie ze sobą posiłku, celem spożycia go
po operacji. - Należy zabrać ze sobą luźny dwuczęściowy strój (np. piżama, dres) oraz obuwie do poruszania się
na terenie ośrodka. - Warto poprosić osobę najbliższą o asystę w okresie pooperacyjnym oraz o transport po zabiegu.
- Nie należy zakładać żadnej biżuterii, najlepiej pozostawić ją w domu.
Zalecenia pooperacyjne
W pierwszej kolejności należy zapoznać się i przestrzegać zaleceń indywidualnie zleconych przez lekarza na karcie informacyjnej (wypisie).
Po zabiegu i znieczuleniu przez pewien okres ocena sytuacji i reakcje mogą być słabsze niż zazwyczaj, choć nie ma się takiego wrażenia. Jest nadzwyczaj ważne, by w ciągu 24 godzin po operacji:
- zagwarantować obecność osoby towarzyszącej, pod opieką której uda się do domu z opatrunkiem ochronnym na operowanym oku
- nie kierować pojazdem mechanicznym lub rowerem
- nie podejmować ważnych decyzji
- w dniu pooperacyjnym o umówionej godzinie stawić się do badania, podczas którego okulista skrupulatnie skontroluje przebieg gojenia oraz sformułuje ewentualne dalsze zalecenia, a także ustali datę kolejnej wizyty kontrolnej
Ponadto należy pamiętać:
- W oku znajduje się rana w trakcie gojenia, co potrwa około 6 tygodni . W tym okresie możliwe jest występowanie uczucia „ciała obcego” pod powieką, podrażnienie i swędzenie oka. Objawy te będą stopniowo ustępowały.
- Czasami po zabiegu może dojść do wynaczynienia krwi pod spojówkę lub w zakresie powiek. Krew wchłania się w ciągu kilku dni. Nie stanowi to zagrożenia dla widzenia.
- Opatrunek z oka należy zdjąć po około 6 godzinach. Przemyć delikatnie rzęsy i powieki gazikiem zwilżonym sterylną wodą.
- Należy dbać o higienę. Nie wolno dotykać okolicy oczu bez uprzedniego umycia rąk.
- Unikać uciskania operowanego oka i pocierania go, chronić przed urazem.
- Ewentualną wydzielinę lub nadmiar łez należy delikatnie wycierać z policzka jednorazową chusteczką higieniczną, którą po użyciu wyrzucamy.
- Krople stosujemy wg zaleceń lekarza w wyznaczonych godzinach, które podane są na karcie wypisowej, zgodnie z instrukcją techniki zakraplania oczu dołączonej do wypisu.
- Po pierwszej wizycie kontrolnej można wykonywać podstawowe czynności. tj. schylanie, spacerowanie..
- Przez 4 tygodnie po zabiegu należy unikać dużego wysiłku fizycznego, silnego nasłonecznienia, nie stosować gorących kąpieli, nie korzystać z sauny, basenu, powstrzymać się od uprawiania sportu. Można czytać czy oglądać telewizję.
- Widzenie po zabiegu powinno stopniowo się poprawiać. Ostateczny efekt uzyskuje się po kilku tygodniach. Czasami do uzyskania optymalnego widzenia konieczne jest stosowanie okularów. Okulary najlepiej dobierać dopiero po wygojeniu się rany, czyli po ok. 6 tygodniach. W tym czasie można próbować korzystać z wcześniej dobranych okularów do czytania (nie zawsze widzenie w tych okularach będzie wyraźne).
W razie nagłego pogorszenia stanu widzenia czy bólu oka należy kontaktować się w pierwszej kolejności bezpośrednio z Ośrodkiem Okulistyki Klinicznej SPEKTRUM lub z lekarzem prowadzącym (telefonicznie bądź smsowo). W razie konieczności proszę kierować się na ostry dyżur okulistyczny.
Profesjonalne zabiegi leczenia zeza u dzieci i dorosłych
Potrzebujesz informacji? Masz pytania? Zapraszamy do kontaktu!
